شیوه مصرف و پیروی از الگوهای تأمین نیازهای روزانه از دیرباز تاکنون دستخوش تغییرات بسیاری شده است، در گذشته تمایل برای خرید به دلیل تأمین حداقل نیازهای اساسی مانند خوراک و پوشاک بود و به طور اساسی از الگوی مصرف پیروی می‌شد اما امروزه پیروی از الگوی مصرف، تغییرات اساسی پیدا کرده و بیشتر، دستخوش تنوع طلبی و تأثیرپذیری از تبلیغات است؛ به گونه‌ای که موجب ایجاد تب هیجانی خرید شده است.
در شهرها تمایل افراد به تأمین کالاهایی است که مطابق با فرهنگ جامعه و الگوهای موجود است. این امر با در نظر گرفتن عواملی چون مد، تبلیغات و پیروی از گروههای همسان شدت بیشتری پیدا کرده و در ایام خاص با توجه به نیازهای روز با بحران نیز روبرو می‌شود.
بیشتر مردم این روزها با خریدهای پی‌درپی خود را اقناع می‌کنند، در حالی‌که بسیاری از خریدها بر مبنای نیاز واقعی نیست بلکه تابع یک عادت یا تقلید از دیگران است و دنیای سرمایه‌داری و مصرف گرایی به این مسئله دامن زده و هیجانی برای حضور در مراکز خرید و مغازه‌ها در افراد ایجاد می‌کند. بنابراین شیوه‌های صحیح مصرف دچار آسیب جدی شده و بسیاری از مردم برای جلب توجه دیگران یا افزایش اعتماد به نفس در خود خرید می‌کنند.
خرید بدون توجه به نیازها و به صورت مستمر و بی‌رویه به ظاهر موجب کاهش اضطراب در این گروه از مردم می‌شود؛ اما به مرور زمان این رفتارها عادت مرضی پیدا می‌کند و این افراد مانند معتادی که فقط به مواد مخدر فکر می‌کند به خرید می‌اندیشند و هیجان قبل از خرید و احساس نشئگی که هنگام خرید برایشان پیش می‌آید همانند مصرف مواد مخدر است و اگرچه خریدار، در ابتدا راضی به نظر می‌رسد اما این خرید او جنبه مُسکّن دارد. در این گونه مواقع اکثرا پس از اینکه تب خرید فروکش می‌کند و تبعات اقتصادی این رفتارها مشاهده می‌شود این افراد دچار پشیمانی مفرط می‌شوند و در این زمینه با مشکلات بسیاری روبرو می‌گردند.
در هنگام خرید انتخاب صحیح کالا و داشتن برنامه مناسب نشانه استقلال فکری و قدرت تصمیم‌گیری است که در نهایت منجر به کسب نتیجه دلخواه در کمترین زمان است. بر همین اساس افرادی که دچار تزلزل در تصمیم گیری هستند برای خرید دست به انتخابهای گوناگون زده که در اکثر موارد با سلایق شان در تضاد است و همین بی برنامگی موجب می‌شود که ساعتها این افراد در مراکز خرید سرگردانی و حیرانی را تجربه کنند.
بر همین اساس در جوامع امروزی بهره مندی از قدرت انتخاب و کسب مهارت‌های خرید مناسب با توجه به رشد جمعیت، شلوغی روزافزون و تنوع کالا یکی ازمولفه‌های اساسی و قابل توجه است که باید در خانواده‌ها به صورت یک فرهنگ نهادینه شود.
در ادامه جهت کسب مهارت در خرید و احساس رضایت پس‌از آن رعایت اصول زیر توصیه می‌شود:
فهرست خرید بنویسید، شما می‌توانید یک کاغذ دم دستتان بگذارید و هر چه که احتیاج دارید و مقدار آن را بنویسید تا یکباره تمام مایحتاجتان را بخرید. نوشتن فهرست خرید به شما کمک می‌کند در خریدتان چیزی را فراموش نکنید و چیز اضافی نیز نخرید. حتماً در فهرستی که تهیه می‌کنید خریدها را بر حسب نیاز اولویت‌بندی کنید، تا اگر مبلغ کل خریدها از پیش‌بینی شما بیشتر شد به راحتی بتوانید خریدهایی که ضرورت کمتری دارند را حذف کنید.
یکی از اصول مهم در خرید، احساس نیاز است، بیشتر از این که ببینید چه چیزهایی دوست دارید بخرید به این فکر کنید که چه چیزهایی احتیاج دارید. هنگامیکه در خرید جنسی که دوستش دارید تردید کردید، فهرست اقلامی را که ضروری‌تر است از سر بگذرانید.
هنگام خرید به کیفیت، قیمت، تاریخ مصرف و علامت استاندارد جنس توجه کنید.
به اندازه خرید کنید، بیش‌از حد نیاز خرید کردن جدا از اینکه اغلب موجب اسراف می‌شود و باید مقداری از خریدها بلا استفاده بماند و یا اینکه دور انداخته شود؛ جای شما را نیز در منزل تنگ خواهد کرد.
شکاک باشید، قبل از هر چیز، هر آن چه را می‌بینید یا می‌شنوید باور نکنید. اگر جنسی حراج شده، به قیمت جدید آن دقت کنید، ببینید آیا قیمت مناسبی است و ارزش خرید دارد یا خیر؟ اگر برای جنسی به عنوان«بهترین موقعیت خرید» تبلیغ شده، فوری و کورکورانه برای خرید آن تصمیم نگیرید، مطمئن شوید آن را احتیاج دارید یا خیر؟ به تبلیغاتی که می‌بینید اعتماد نکنید و اگر فروشنده ای ادعا می‌کند جنسی کمیاب است و یا برای خرید اکازیون است، حرف او را باور نکنید.
وسواس به خرج دهید، پول تان را برای خرید اجناس بی استفاده هدر ندهید. قبل از خریدن مطمئن شوید حتما از جنس مورد نظر خوش تان آمده و اگر آن را خریداری کنید، مورد استفاده بسیار دارد. به علاوه همیشه به خاطر داشته باشید که هر جنس باید به نسبت قیمت اش، کیفیت مناسبی داشته باشد. در ضمن قیمت اجناس مختلف در یک فروشگاه و همچنین قیمت یک جنس ثابت را در چندین فروشگاه مختلف با هم مقایسه کنید.
عجله نکنید، سعی کنید اولین نفری نباشید که یک محصول جدید را خریداری می‌کنید، چون ممکن است محصول خوبی از آب درنیاید و یا اینکه اگر مدتی صبر کنید قیمتش پایین بیاید. تحت تصمیمات ناگهانی خرید نکنید، بهتر است اول به چیزی که برای خریدش باید پول پرداخت کنید، فکر کنید.
در تصمیم تان راسخ باشید، اجازه ندهید فروشندگان در مواقعی که قصد خرید ندارید، برای شما در مورد جنسی توضیح بدهند. وقتی فروشندگان سعی می‌کنند اجناس بیشتری به شما بفروشند، زیر بار نروید و در حد نیازتان خرید کنید.
همیشه خودتان باشید، تحت تاثیر جمع قرار گرفتن همیشه خرج تراشی به همراه دارد. به جای این کار سعی کنید سلیقه خودتان را داشته باشید، طبق آن خرید کنید و به دیگران کاری نداشته باشید. فراموش نکنید که مجبور نیستید همانند دیگران یا به اندازه آنها خرید کنید.
با آگاهی کامل خرید کنید، حواس‌تان باشد در مقابل پولی که پرداخت می‌کنید صاحب چه چیزی می‌شوید. قبل از خرید وسایل گران قیمت مانند لوازم الکترونیکی، حتما راجع به آنها تحقیق کنید. درضمن هزینه‌های پنهان را در نظر داشته باشید، در برخی مواقع راه اندازی یک وسیله خریداری شده، نیاز به خرید وسایل جانبی و پرداخت هزینه‌های اضافی نیز دارد.
ابتکار به خرج دهید، بعضی از اجناس مثل کتاب یا فیلم را می‌توانید به جای خریدن از دوستان یا کتابخانه به امانت بگیرید. سعی کنید از تفریحات کم‌هزینه استفاده کنید؛ مثلاً به جای رستوران، پارک را انتخاب کنید.
فاکتورها را کنترل کنید، حتما فاکتور خریدهایتان را بگیرید و کنترل کنید تا چیزی اشتباه نشده باشد و همیشه خریدها و مبلغ خرید خود را در دفترچه‌ای یادداشت کنید تا دخل و خرجتان را بدانید و بتوانید برنامه‌ریزی کنید.
مبلغ خاصی را برای خرید خود تعیین کنید و سعی کنید بیشتر از آن خرید نکنید و یا اینکه بیش از سقف تعیین شده پول به همراه خود نبرید.
اگر پای صندوق دیدید که بیشتر از پیش‌بینی‌تان خرید کردید رودربایستی نکنید و از اقلام غیرضروری کم کنید. شما مجبور به خرید نیستید. پس خجالت نکشید و اجناس اضافی را از خرید خود کم کنید.
وقتی خریدها را به خانه آوردید هر جنس یا وسیله را سر جای خود بگذارید تا یادتان نرود و جنس یا وسیله‌ای را بعد از گذشتن تاریخ استفاده از آن ته قفسه‌ها پیدا نکنید.
