کسی که دارای پرش لب (lip twitching) است اغلب بدون انجام هر کاری حرکات سریع یا احساس لرز در لب خود را تجربه می کند. لرزیدن لب ها می تواند آزاردهنده و دشوار باشد.
پیچ خوردگی لب نتیجه یک سوء ارتباط بین عصب لب و ماهیچه هایی است که آن را کنترل می کند. این ممکن است به دلیل چیزهای روزمره مانند کافئین زیاد باشد. با این حال، این همچنین می تواند نشانه ای از جدی تر بودن باشد. احساس یا حرکتی عجیب در لب می تواند از چند طریق درک شود. لب ممکن است لرزش، سوزن سوزن شدن، سوختن یا انقباض غیرارادی شود. این احساس می تواند آزار دهنده، شرم آور و ترسناک باشد. لب ها از عضلات پوشیده شده از غشای مخاط تشکیل شده اند و با فرمان عصب صورت به حرکت در می آیند. درمان تا حد زیادی بر اساس علت لرزش لب استوار است. در این مقاله علل، معالجه و نحوه مراجعه به پزشک را پوشش می دهیم.
چه عواملی باعث پرش لب می شود؟
در افراد سالم، شایعترین علت لرزش لب، فاسیکولاسیون خوش خیم است. یک فاسیکولاسیون، شلیک کوچک و غیر ارادی سلول عصبی است. این می تواند ناشی از مصرف بیش از حد کافئین، استرس و خستگی باشد.
بسیاری از افراد از اثرات کافئین لذت می برند. این ماده رایج ترین دارویی است که بر روی ذهن در جهان تأثیر می گذارد.(1)
قهوه، چای و شکلات منابع طبیعی کافئین هستند اما کافئین برای افزایش هوشیاری، تقویت انرژی و بهبودی خلق و خوی به بسیاری از محصولات مصرف شده اضافه می شود.
نگرانی های زیادی در مورد تأثیر کافئین در جمعیت های آسیب پذیر، مانند کودکان و نوجوانان وجود دارد. در بیشتر افراد، کافئین نسبتاً بی خطر است. وقتی مقدار زیادی مصرف شود از جمله علائم دیگر می تواند باعث پرش عضله شود.
برخی افراد ممکن است متوجه نشوند که مکمل های غذایی می توانند حاوی کافئین باشند. اینها شامل گیاهان دارویی مانند عصاره چای سبز، گوارانا، یربا مایت و تخم کولا است. در حالی که مقررات ایالات متحده مستلزم ذکر مواد در مواد غذایی است مقدار کافئین لازم نیست که ذکر شود.(2)
لرزش ماهیچه یا فاسیکولاسیون ممکن است بخاطر عدم تعادل الکترولیتها رخ دهد. پتاسیم برای انجام و انتقال تکانه های عصبی به ماهیچه ها لازم است. اگر کمبود پتاسیم در خون فرد وجود داشته باشد عضلات موجود در لب و نقاط دیگر بدن می توانند شروع به پرش کنند.
برخی غذاهای سرشار از پتاسیم، انجیر خشک، جلبک دریایی، آجیل، موز، اسفناج و گوشت گاو هستند. پتاسیم بیش از حد می تواند خطرناک باشد بنابراین بارگیری بیش از حد با آن ایده خوبی نیست.(3)
قرار گرفتن در معرض کورتیکواستروئیدها، داروهای خاص و آلاینده های فلزات سنگین نیز به دلیل فاسیکولاسیون می تواند باعث لرزش لب شود. آپنه خواب نیز محرکی برای لرزش لب محسوب می شود. با تشخیص و معالجه مسئله می توانید مشکل را برطرف کنید.
استرس و خستگی
استرس، اضطراب و خستگی شدید نیز ممکن است باعث لرزش لب شود.
ممکن است بدن تحت فشار جنگ و گریز پاسخ دهد که می تواند عضلات صورت را لزوماً محکم کند.
تکنیک های کاهش استرس از جمله یوگا، مدیتیشن و خواب کامل در شب ممکن است استرس یا میزان خستگی را به اندازه کافی کاهش دهد تا فرد بتواند تسکین یابد.
تروما
لرزش لب همچنین ممکن است در اثر آسیب های گذشته ایجاد شود. آسیب دیدگی به ساقه مغز ممکن است به عصب صورت آسیب رسانده باشد که می تواند باعث پیچ خوردگی عضلات صورت شود.
آسیب دیدگی به عضلات صورت نیز ممکن است به اعصاب آسیب برساند که می تواند منجر به سیگنال های مختلط در مغز و لرزش های اطراف آن شود.
کمبود هورمون
عدم تعادل هورمونی، که ممکن است با افزایش سن و یا به دلیل شرایطی مانند هیپوپاراتیروئیدیسم (کم کاری غده پاراتیروئید) اتفاق بیفتد ممکن است خود را به صورت لرزش لب نشان دهد.مبتلایان به هیپوپاراتیروئیدیسم تولید کم هورمون پاراتیروئید دارند. این می تواند منجر به علائمی از جمله لرزش صورت، ریزش مو و ضعف عضلات شود.
درمان معمولاً برای مدیریت علائم است که شامل پر کردن هورمون پاراتیروئید در بدن و مصرف منظم مکمل های کلسیم و ویتامین D است.
آیا پیچ خوردگی لب جدی است؟
بسیاری از مردم نگران می شوند زیرا لرزش لب می تواند نشانه ای از یک بیماری عصبی جدی دژنراتیو بنام اسکلروز جانبی آمیوتروفیک ( ALS ) باشد که بیشتر به عنوان بیماری لو گریگ (Lou Gehrig’s) شناخته می شود.
فاسیکولاسیون یا لرزش لب به تنهایی تشخیص ALS نیست. ALS یک بیماری نادر است. برای تشخیص بیماری آلرژیک، یک امتحان کامل و آزمایش همراه با سایر علائم لازم است.
بیشتر افراد مبتلا به ALS در بسیاری از مناطق بدن دچار کوچکتر شدن و ضعف عضلات خود می شوند.(4)
چه شرایط دیگری باعث پرش لب می شود؟
چندین بیماری رایج و غیر معمول دیگر می تواند منجر به لرزش غیر ارادی لب ها شود:
کلسیم پایین خون یا همان هیپوکلسمی می تواند منجر به لرزش لب شود. این بیماری با مکمل های کلسیم داخل وریدی و کلسیم خوراکی درمان می شود. در دوران بارداری کلسیم کم نسبتاً شایع است. مادر باردار در دوران بارداری کلسیم خود را به جنین خود منتقل می کند و در سه ماهه آخر نتیجه افزایش این انتقال وجود دارد.
چندین اختلال حرکتی عصبی نیز می تواند باعث پیچ خوردگی لب شود. یکی از شرایطی که باعث ایجاد اسپاسم عضلانی در یک طرف صورت می شود اسپاسم نیمه صورت (HFS) نامیده می شود. عصب صورت در همان طرف لرزش مقصر است.
بعضی اوقات، پیچ خوردگی لب به دلیل ناهنجاری در رگ های خونی، آسیب دیدگی اعصاب یا تومورهای مغز ایجاد می شود. در بسیاری از افراد دلیل مشخصی برای پیچ خوردگی لب وجود ندارد. 95٪ از بیماران مبتلا به HFS، با تزریقات سم بوتولین بهبود یافته اند. (5)
برخی از موارد لرزش لب می تواند با بیماری پارکینسون همراه باشد اما این ارتباط نادر است.
فلج بل وضعیتی است که ناگهان عضلات در یک طرف صورت ضعیف می شوند. آن طرف صورت فرو می رود. علت فلج بل دقیقاً مشخص نیست اما می تواند توسط یک درمان دندانپزشکی، ویروس یا آسیب و التهاب عصبی که عضلات صورت را کنترل می کند ایجاد شود.
به دلیل آسیب عصبی، تغییراتی در عضله کنترل شده و سلولهای عصبی ایجاد می شود. اعصاب اغلب بازسازی می شوند اما بعضی اوقات کاملاً بازسازی نمی شوند که این امر می تواند باعث پیچ خوردگی در صورت یا لب شود.
اکثر مبتلایان به فلج بل به طور عادی بهبود می یابند اما 15 ٪ -20٪ با مشکل اسپاسم یا مشکلات احیا در اعصاب روبرو می شوند. (6)
سندرم Tourette وضعیتی است که علاوه بر سایر علائم، با تیک های غیر ارادی و یا پیچش نیز مشخص می شود. تیک ها می توانند نادر و نسبتاً خفیف یا مکرر و خشن باشند.
معمولا تیک ها ممکن است به صورت جمع کردن لب و لوچه به نظر برسد. این تیک های حرکتی ساده اغلب از کودکی شروع می شوند در اثر استرس برانگیخته می شوند و با یک حرکت دهان همراه هستند. می توان آنها را از دیگر علل ایجاد لرزش لب متمایز کرد.
سایر اختلالات حرکتی مانند دیستونیا oromandibular و سندرم Meige باعث حرکت اجباری عضلات صورت و گردن می شوند که در آن هر دو طرف صورت می توانند شروع به چرخش کنند. در بیشتر موارد علت مشخص نیست اما بیماری ساقه مغز در نظر گرفته می شود.
تزریق سم بوتولین اغلب برای درمان این شرایط استفاده می شود.
قسمت هایی از پیچ خوردگی ریتمیک لب می تواند علائم تشنج باشد. این علائم باید توسط پزشک ارزیابی شود و ممکن است نیاز به ارزیابی با آزمایش امواج مغزی یا مطالعات تصویربرداری باشد.
چه داروهایی می توانند باعث پرش لب شوند؟
مشخص شده است که کشش لب احتمالاً با کاهش کورتیکواستروئیدها کاهش می یابد. این موارد جدی تلقی نمی شوند زیرا به شرایط جدی عصبی مرتبط نیستند.
درمان فاسیکولاسیون خوش خیم (توویچینگ لب) برای علائم موجود انجام می شود. بعضی اوقات از داروهای ضد صرع برای كنترل جزئی علائم استفاده می شود.
پس از كاهش كورتيكواستروئيدها به طور كامل، ممكن است لرزش متوقف شود.(7)
لرزش لب چگونه درمان می شود؟
درمان لرزش لب به علت بستگی دارد اما در بیشتر موارد هیچ درمانی لازم نیست. هنگامی که لرزش لب به دلیل برخی از اختلالات عصبی ایجاد می شود گاهی از تزریق موضعی سم بوتولینوم یا داروهای ضد تشنج استفاده می شود.
آیا غذاهایی وجود دارند که بتواند روی لرزش لب تأثیر بگذارند؟
همانطور که قبلاً نیز گفته شد کافئین بیش از حد با ایجاد فاسیکولاسیون می تواند سبب لرزش لب شود.
همچنین مشخص شده است که حساسیت به گلوتن باعث ایجاد لرزش لب ها و سایر انقباضات غیر ارادی عضلات می شود. این حالت با خارج کردن گلوتن از رژیم غذایی برطرف می شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
لرزش لب معمولاً به دلیل شرایط جدی ایجاد نمی شود. اگر بیش از چند روز ادامه یابد یا متوجه ضعف عضلات یا سایر علائم مزاحم شوید باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر شما کافئین بیش از حد، کمبود خواب و یا مصرف الکل زیاد را احساس می کنید این عادت ها را تنظیم کنید. به خاطر داشته باشید که کافئین در مکمل هایی یافت می شود که شاید متوجه آن نشوید.
پزشک شما ممکن است تصمیم بگیرد که آزمایش خون، تست های هدایت عصب و آزمایش عصبی را به عنوان بخشی از یک تمرین پزشکی انجام دهد.
اسطوره ها و واقعیت ها در مورد لرزش لب
اینها برخی از اسطوره ها در مورد لرزش لب است که هیچ پایه علمی ندارند اما ممکن است در اینترنت با آنها روبرو شوند:
"اگر لب تان پیچیده شود اتفاق بدی رخ خواهد داد."
"اگر لب چپ شما پیچیده شود دوست خود را از دست خواهید داد یا با بستگان نزدیک می جنگید."
"اگر لبه های لب فوقانی شما لرزش کند به زودی پول زیادی دریافت خواهید کرد."
"اگر لبه راست پایین باشد می توانید پول خود را از دست بدهید."
"اگر هر دو لب در حال لرزش هستند شما در حال ملاقات با یک اجنبی هستید.
خلاصه:
لرزش لب به طور معمول بی ضرر است اما می تواند نشانه ای از بیماری زمینه ای باشد. این علائم دلایل مختلفی دارد و بنابراین، طیف وسیعی از درمانها را نشان می دهد.
افرادی که دچار لرزش لب هستند ممکن است از خوردن غذاهای غنی از پتاسیم و یا کاهش الکل یا کافئین در رژیم غذایی، تسکین پیدا کنند اگرچه یک تشخیص و درمان کامل توصیه می شود.
تشخیص زودرس می تواند مهم باشد و بهتر است با پزشک همکاری کنید تا دریابید چه عواملی باعث لرزش لب می شود. شناسایی زودهنگام ممکن است بهترین راه برای درمان آن باشد.
در ادامه بخوانید: تزریق ژل لب: انواع، عوارض جانبی، خطرات
نظرات (2)